Το βροντερό Όχι των γάλλων και ολλανδών εργαζομένων στα δημοψηφίσματα για το Ευρωσύνταγμα προκάλεσαν μια βαθιά πολιτική και θεσμική κρίση στην πολιτική και γραφειοκρατική ελίτ της Ευρώπης. Κατάφερε ένα καίριο πλήγμα στους υποστηρικτές της νεοφιλελεύθερης πολιτικής και στο όραμά τους για μια Ευρώπη της «δημοκρατίας των επιχειρήσεων και των εργοδοτών». Με το Σύνταγμα νεκρό και τις μεγαλεπήβολες ‘κοινές ευρωπαϊκές προοπτικές’ θρύψαλα, κάθε συζήτηση για το μέλλον ήταν καταδικασμένη να οδηγηθεί σε ναυάγιο όπως φάνηκε κι από τη σύνοδο κορυφή της ΕΕ (βλ. σχετικό άρθρο). Όσον αφορά το ευρωσύνταγμα η Σύνοδος αποφάσισε το «πάγωμα» της διαδικασίας και τη σύγκλιση νέας διάσκεψης μέχρι τον Ιούνιο του 2006 «για να επανεκτιμηθεί η κατάσταση»!

Όπως έγραψαν χαρακτηριστικά οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», η πιο ‘έγκυρη’ εφημερίδα των αφεντικών της Ευρώπης, ‘ακόμα και το αν θα μπορέσει το πτώμα του (Ευρωσυντάγματος) να χρησιμοποιηθεί σαν ‘τράπεζα οργάνων’ για την ενίσχυση του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου της ΕΕ παραμένει αβέβαιο’.

Κυβέρνηση και άρχουσα τάξη

Όμως για την κυβέρνηση Παπαδόπουλου και για ολόκληρη σχεδόν την ελληνοκυπριακή πολιτική ηγεσία, ήταν σαν να μην συνέβηκε τίποτα. Θυμίζει τον Τιτανικό που καθώς βυθιζόταν στα παγωμένα νερά, η ορχήστρα του πλοίου συνέχιζε να παίζει στο κατάστρωμα. Στις 30 Ιουνίου η κυπριακή Βουλή προχώρησε στην επικύρωση του ευρωσυντάγματος κατά πλειοψηφία με τους βουλευτές του ΑΚΕΛ να ψηφίζουν ενάντια.

Ο Τάσσος χαρακτήρισε τη μέρα σαν «μια πολύ μεγάλη για την Κύπρο και μια πολύ σημαντική ημέρα για την Ευρώπη» ενώ οι περισσότερες εφημερίδες πανηγύριζαν για την «πρωτιά» της Κύπρου σαν πρώτης χώρας που επικυρώνει το σύνταγμα μετά τα απανωτά "Όχι" των Γάλλων και των Ολλανδών!

Για το Συναγερμό, το κατ’ εξοχήν κόμμα του κεφαλαίου η επικύρωση του ευρωσυντάγματος πήρε μορφή ιδεολογικής σταυροφορίας και μέσω της επίθεσης ενάντια στο ΑΚΕΛ, που τάχθηκε ενάντια, προσπάθησε να στείλει το μήνυμα σε όλους όσους πραγματικά εναντιώνονται στις πολιτικές των αφεντικών να βγάλουν τον σκασμό, προκειμένου να συνεχίσει όλη η αντιλαϊκή λαίλαπα, που κατευθύνεται από την E.E τα τελευταία χρόνια.

Για όλους τους υποστηρικτές του ευρωσυντάγματος, νεοφιλελεύθερους του ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ, τους σοσιαλ-νεοφιλελεύθερους της ΕΔΕΚ και τους εθνικιστές (ΝΕΟ, ΕΥΡΩΔΗ), η επικύρωσή του στόχευε από τη μια στο να εμφανιστεί η Κυπριακή Δημοκρατία σαν υπόδειγμα υπακοής και πειθαρχίας από την ευρωπαϊκή ελίτ, προσδοκώντας σε περισσότερα διπλωματικά «ατού» και πολιτικά ανταλλάγματα ενόψει ενός επερχόμενου νέου σχεδίου διευθέτησης του κυπριακού. Αυτό εννοούσε ο Τάσσος όταν δήλωνε τη βεβαιότητά του ότι «η απόφαση της Βουλής θα εκτιμηθεί πάρα πολύ στους κόλπους της Ε.Ε». Από την άλλη, σε μια περίοδο όπου κυβέρνηση κι εργοδότες έχουν βάλει μπρος για τη μεγαλύτερη επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους, αρχής γενομένης με τις συντάξεις και την αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης, η επικύρωση του ευρωσυντάγματος θα χρησιμεύσει σαν δικαιολογία και άλλοθι για την κλιμάκωση αυτών των επιθέσεων στο επόμενο διάστημα.

ΑΚΕΛ

Στις ομιλίες τους οι βουλευτές του ΑΚΕΛ επεξηγώντας τη θέση του κόμματος για την καταψήφιση του ευρωσυντάγματος παρουσίασαν το διαχωρισμό της θέσης του κόμματος απέναντι στα κόμματα που ψήφισαν υπέρ της επικύρωσης, ότι γίνεται στη βάση διαφορετικής πολιτικής και αρχών.

Μιας «πολιτικής» που υποτίθεται τάσσεται ενάντια στη θεμσμοθέτηση του νεοφιλελευθερισμού, στη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους, και «αρχών» που στρέφονται ενάντια στην στρατιωτικοποίηση της ΕΕ και στο δέσιμο της Ευρώπης πάνω στο άρμα του ΝΑΤΟ. Η Σωτηρούλα Χαραλάμπους καταφέρθηκε ενάντια στη συρρίκνωση του κράτους πρόνοιας που προνοεί το ευρωσύνταγμα, «την ιδιωτικοποίηση της κοινωνικής ασφάλισης, τον περιορισμό της καθολικότητάς της, τη μείωση των ωφελημάτων και την επέκταση του ορίου συνταξιοδότησης» για να καταλήξει πώς «Καταψηφίζουμε τη Συνταγματική Συνθήκη, γιατί αυτό το μοντέλο που θεσμοθετεί, οι πολιτικές που προκρίνει, δεν είναι το δικό μας όραμα, δεν είναι ο δικός μας στόχος».

Για την ηγεσία του ΑΚΕΛ όμως, παρόλο το ταξικό και αντιμπεριαλιστικό «στίγμα» που προσπάθησαν να δώσουν οι βουλευτές του στις ομιλίες τους, η αξιοπιστία του αμφισβητείται σοβαρά και παραμένει εκτεθειμένο σαν κόμμα «αρχών» και σαν κόμμα «μπροστάρης των κοινωνικών αγώνων των κυπρίων εργαζομένων.»

Κι αυτό γιατί η ηγεσία του ΑΚΕΛ στήριξε και στηρίζει μέχρι σήμερα όλες τις επιλογές του ελληνοκυπριακού καπιταλισμού και της άρχουσας τάξης. Τάχθηκε υπέρ της ένταξης στο ιμπεριαλιστικό κλαμπ της ΕΕ, με όλες τις καταστροφικές συνέπειες για την εργατική τάξη που συνεχίζει να σηκώνει τα αβάσταχτα βάρη.

Με τη συγκατάθεση των υπουργών του ΑΚΕΛ ήταν που εγκρίθηκε το Πρόγραμμα Σύγκλισης της κυβέρνησης για ένταξη στην ευρωζώνη και η υπογραφή του Ευρωσυντάγματος;

Μήπως δεν είναι το ΑΚΕΛ που συνδιαχειρίζεται όλες τις νεοφιλελέυθερες πολιτικές που εφαρμόζει σήμερα η κυβέρνηση; Τη λιτότητα, τις ιδιωτικοποιήσεις, τις απολύσεις, τις συντάξεις και τις μηδενικές αυξήσεις στους μισθούς. Η αύξηση του ορίου αφυπηρέτησης από τα 60 στα 63 στο δημόσιο πέρασε ομόφωνα στη Βουλή χωρίς καν να υψώσει φωνή αντίστασης η ηγεσία του ΑΚΕΛ. Όλες αυτές τις πολιτικές είναι που καταψήφισαν οι γάλλοι και ολλανδοί εργαζόμενοι.

Την ίδια στιγμή το ΑΚΕΛ αρνείται, όπως για δεκαετίες τώρα, να ανοίξει ‘δεύτερο μέτωπο’ για να φύγουν οι βρετανικές βάσεις επειδή προέχει «το κυπριακό», εννοώντας ότι πρέπει να κάνουμε τα χατίρια στους ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ και Βρετανίας για να «στριμώξουν» Τουρκία και Τουρκοκύπριους για μια «δίκαιη και βιώσιμη» λύση, σύμφωνα πάντα με τα συμφέροντα της ε/κ άρχουσας τάξης.

Με την δικαιολογία του «κυπριακού» ο Χριστόφιας σαν προεδρεύων παραχώρησε το 2003 όλες τις διευκολύνσεις στους αγγλοαμερικανούς που ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν τους βομβαρδισμους στη Βαγδάτη.

Η «Χαραυγή» χαιρέτησε το «σθένος» που μόνο το ΑΚΕΛ είχε για να καταψηφίσει τη Συνταγματική Συνθήκη. Γιατί όμως το ΑΚΕΛ δεν επέδειξε το ανάλογο «σθένος» ν’ αναλάβει πρωτοβουλίες και να οργανώσει παγκύπρια εκστρατεία ενάντια στο Ευρωσύνταγμα καταγγέλλοντας τη Συνθήκη σαν συμφωνία των αρχουσών τάξεων των χωρών της Ευρώπης όπως έκανε στη βουλή ο Κατσουρίδης: «Ως Κόμμα των Κυπρίων εργαζομένων, ως αναπόσπαστο κομμάτι της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας Αριστεράς, οφείλουμε να αντιταχθούμε στις πολιτικές που προωθούν οι άρχουσες τάξεις της ΕΕ»

Εδώ και ένα χρόνο έχει υπογραφεί η Συνθήκη του Συντάγματος από τους ηγέτες της Ε.Ε και η ηγεσία του ΑΚΕΛ κράτησε σιγή ιχθύος και μόνο όταν το ΟΧΙ στη Γαλλία φαινόταν σίγουρο η Κ.Ε. του ΑΚΕΛ αποφάσισε την καταψήφιση της Συνθήκης. Μάλιστα εκ του ασφαλούς έχοντας σίγουρη την κατά πλειοψηφία επικύρωση της Συνθήκης από τη βουλή.

Ποιο ουσιαστικό αντίκρισμα μπορεί να έχει η καταψήφιση του Ευρωσυντάγματος στη βουλή από το ΑΚΕΛ όταν το ίδιο ούτε καν απαίτησε σαν κόμμα «αρχών» το πιο αυτονόητο και πιο δημοκρατικό, τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος που θα έδινε την ευκαιρία στο 99% των μελών του και στις χιλιάδες άλλων εργαζομένων και νεολαίας να εκφράσουν μαζικά την αντίθεσή τους.

Δυστυχώς για την ηγεσία του ΑΚΕΛ τα θέματα «αρχών» έρχονται σε δεύτερη μοίρα που επικαλείται μόνο όταν χρειάζεται να προβάλει, χωρίς κόστος, ένα αριστερό προσωπείο απέναντι στην αριστερή εργατική του βάση από την οποία αντλεί κατά κύριο λόγο την υποστήριξη.

Αυτό εννοούσε στην ομιλία του ο Κατσουρίδης λέγοντας: «Ως Κόμμα το οποίο θέτει το εθνικό συμφέρον υπεράνω ταξικών και κοινωνικών προσανατολισμών, αν κρίναμε ότι η ενδεχόμενη καταψήφιση της Συνθήκης θα επηρέαζε αρνητικά το Κυπριακό, δεν θα διστάζαμε ούτε για μία στιγμή να τοποθετηθούμε διαφορετικά. Και τούτο παρά τις εύλογες και σοβαρές διαφωνίες μας με το περιεχόμενο της Συνθήκης.» για να συμπληρώσει πως «Ετσι πολιτευόμαστε εξάλλου εδώ και οχτώ δεκαετίες και με τον ίδιο τρόπο θα συνεχίσουμε να πολιτευόμαστε»!

Εκείνο που χρειάζεται είναι μια αριστερά που δεν θα συντάσσεται με την άρχουσα τάξη ενάντια στους εργαζόμενους για χάριν του «εθνικού συμφέροντος». Μια αριστερά που δεν θα συμμαχεί διαρκώς με την άρχουσα τάξη κι από κοινού να προσπαθούν να εξευμενίσουν τους ιμπεριαλιστές, και που για χάριν δήθεν του «κυπριακού» να αλληθωρίζουν ή να κάμνουν ακόμα και συμφωνίες με το διάβολο.

Χρειάζεται μια αριστερά που να πιστεύει ότι «Ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» και που η πολιτική της να είναι πράγματι «Οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη». Αυτή η αριστερά χρειάζεται να κτιστεί μέσα από το ίδιο το κίνημα.

Φαίδωνας Βασιλειάδης