Κανείς δεν μπορεί να εμποδίσει την ειρήνη στην Κύπρο

Τελικά η "αιματοχυσία" που προανάγγελλαν οι εθνικιστές και στις δύο πλευρές δεν έγινε, και ο εσπερινός στην εκκλησία του Αγίου Μάμα στη Μόρφου για πρώτη φορά μετά το '74 τελέσθηκε κανονικά. Ήταν μια ήττα για του εθνικιστές αφού ούτε οι βόμβες και οι απειλές στο βορρά αλλά ούτε και η κινδυνολογία και η προσπάθεια τρομοκράτησης του κόσμου στο Νότο μπόρεσαν να εμποδίσουν την εκδήλωση.

Βέβαια όλοι, από τους διοργανωτές μέχρι τα κόμματα δήλωναν ότι η εκδήλωση ήταν καθαρά θρησκευτικού χαρακτήρα δίχως κανένα πολιτικό μήνυμα. Οι απλοί άνθρωποι όμως, στο βορρά και το νότο, έδειξαν οτι καταλαβαίνουν ότι η σύγκρουση με τους εθνικιστές είναι καθαρά μια πολιτική μάχη που χρειάζεται να την δώσουμε και να την κερδίσουμε αν θέλουμε να κτίσουμε την ειρήνη στην Κύπρο.

Το σχέδιο Ανάν μπορεί να μην πέτυχε να γίνει η βάση για μια διευθέτηση του Κυπριακού, σύμφωνα με τις επιθυμίες των εμπνευστών του, κατάφερε όμως να φέρει την σύγχυση και την αποδιοργάνωση μέσα στο κίνημα επαναπροσέγγισης. Οι αγκυλώσεις γύρο από το ναι και το όχι και τις πρόνοιες του σχεδίου, οι αυταπάτες από μέρους κομματιών του κινήματος για τις δυνατότητες της Ε.Ε και των ξένων διαμεσολαβητών, μπλόκαραν το κίνημα αφήνοντας έτσι το περιθώριο στις πολιτικές ηγεσίες να πάρουν ξανά στα χέρια τους τις πρωτοβουλίες και να ανταγωνίζονται μεταξύ τους για το πια θα πετύχει τα περισσότερα οφέλη για λογαριασμό της.

Αυτό το μούδιασμα στο κίνημα είναι που έδωσε την δυνατότητα στους εθνικιστές στις δύο πλευρές να αναθαρρέψουν και να διεκδικούν να πάρουν την ρεβάνς και να βγουν από το περιθώριο και την απομόνωση που βρέθηκαν μετά το μαζικό κύμα συμφιλίωσης που ακολούθησε το άνοιγμα των συνόρων. Η βόμβα στο Άγιο Μάμα κτύπησε το καμπανάκι. Τα όσα πέτυχε το κίνημα τα τελευταία δύο χρόνια μπορεί να χαθούν. Οι Δερύνιες και οι νοσταλγοί τους δε είναι μακριά, δεν είναι κάτι που ανήκουν στο παρελθόν, απειλούν ξανά να φέρουν ένα εφιαλτικό μέλλον.

Απάντηση

Η απόφαση της "Πλατφόρμας Αυτή η Χώρα είναι Δική μας" στο βορρά, να μεταφέρει τις εκδηλώσεις που προγραμματίζει για την 1^η του Σεπτέμβρη, παγκόσμια μέρα δράσης των συνδικάτων για την ειρήνη, από την Πλατεία Ινονού στη Μόρφου ήταν μια πολύ σημαντική απόφαση. Έκφρασε με τον πιο έντονο τρόπο την αντίδραση των Τουρκοκυπρίων και ιδιαίτερα των συνδικάτων και οργανώσεων της εργατικής τάξης για τη βομβιστική επίθεση ενάντια στην εκκλησία του Αγίου Μάμα. Ήταν μια πράξη άμεσης και έμπρακτης αλληλεγγύης για όσους ήθελαν να πάνε στη Μόρφου και ένα χαστούκι για του εθνικιστές και των δυο πλευρών που προσπαθούσαν να εμποδίσουν την εκδήλωση.

Ήταν ταυτόχρονα μια ιστορική απόφαση που μπορεί να αναδειχθεί σε σταθμό για τις εξελίξεις στην Κύπρο και να αποτελέσει αφετηρία για τη δημιουργία ενός κινήματος επαναπροσέγγισης σε μαζική κλίμακα. Είναι ίσως η πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες που οι απλοί άνθρωποι της μίας πλευράς δείχνουν τόσο άμεσα και αποφασιστικά, σε μαζικό επίπεδο, τη διάθεσή τους να υπερασπιστούν τα δημοκρατικά δικαιώματα των απλών ανθρώπων της άλλης πλευράς. Μετά από δύο χρόνια υποχώρησης που έφεραν οι διαδικασίες του σχεδίου Ανάν το κίνημα ξαναβγαίνει στο προσκήνιο και δείχνει ότι μπορεί να είναι ο αποφασιστικός παράγοντας για τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Δείχνει με τον πιο έντονο τρόπο ότι αυτοί που μπορούν πραγματικά να φέρουν και να εγγυηθούν την ειρήνη και τη δημοκρατία στο νησί, δεν είναι κάποιοι αιματοβαμμένοι πλανητάρχες και τα όργανά τους που θέλουν να χρησιμοποιήσουν το νησί μας στα πολεμοκάπηλα σχέδια τους, αλλά οι απλοί άνθρωποι και των δύο πλευρών.

Κίνημα

Παρά την άμεση και Θαρραλέα αντίδραση της Πλατφόρμας στο βορρά η ανταπόκριση της ελληνοκυπριακής Αριστεράς δεν ήταν η αναμενόμενη. Αυτή που θα έπρεπε και μπορούσε να ήταν. Το ΑΚΕΛ μετά τις πιέσεις τις πλατφόρμας και τα γεγονότα στο Άγιο Μάμα αποφάσισε να συμμετέχει στην εκδήλωση με υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία. Έστω και αν ο Κατσουρίδης σαν αρχηγός της αντιπροσωπίας του ΑΚΕΛ δεν πέρασε τελικά στο Βορρά γιατί όπως ειπώθηκε έφερε μαζί του την παλιά του ταυτότητα, η παρουσία των στελεχών του ΑΚΕΛ και τις ΕΔΟΝ ήταν σημαντική. Είναι η πρώτη φορά που το ΑΚΕΛ συμμετέχει με αντιπροσωπεία του σε ανοικτή μαζική εκδήλωση στο βορρά μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων. Ακόμα πιο σημαντική ήταν η παρουσία στο βήμα του Χρήστου Αλέκου της ΠΕΟ και του Αλί Κιουλέ της Ντεβίς, των εκπρόσωπων των δύο αριστερών μαζικών συνδικάτων. Η παρουσία του ΑΚΕΛ όμως περιορίστηκε στα πλαίσια μιας αντιπροσωπίας ενώ θα έπρεπε και μπορούσε να οργανώσει την μαζική συμμετοχή κόσμου στην εκδήλωση κάτι που θα έκανε ακόμα πιο δυνατό το μήνυμα τις πάλης ενάντια στο εθνικισμό.

Ούτε και η παρουσία όμως των διάφορων αριστερών του "ναι" ήταν καλύτερη. Αν ξόδευαν έστω και το ελάχιστο από την ενέργεια και την επιχειρηματολογία που αναπτύσσουν για να μας πείσουν ότι όσοι είπαν οχι στο σχέδιο Ανάν είναι εθνικιστές ίσως να έφερναν και λίγο κόσμο στην εκδήλωση πέρα από τους εαυτούς τους.

Η εκδήλωση της Πλατφόρμας στη Μόρφου με την συμμετοχή των ελληνοκυπρίων, με τα όποια προβλήματα και αν είχε αυτή η συμμετοχή, ήταν μια πολύ σημαντική εκδήλωση που μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για την ανασύνταξη του κινήματος επαναπροσέγγισης στις δύο πλευρές. Αν σήμερα έχουμε παραδείγματα όπως του Μόρφου που οι απλοί άνθρωποι έδειξαν ότι είναι έτοιμοι να παλέψούν για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των ανθρώπων της άλλης πλευράς, αν έχουμε παραδείγματα όπως αυτό των κατοίκων της Κρήτου Μαρότου που ενώ στο δημοψήφισμα ψήφισαν 100% οχι, δεν έχουν κανένα πρόβλημα να οργανώνουν πάρτι και να καλούν τους τουρκοκύπριους συγχωριανούς τους να έρθουν να γλεντήσουν μαζί τους. Όλα αυτά αλλά και άλλα πολλά που συμβαίνουν καθημερινά δείχνουν ότι οι απλοί άνθρωποι δεν είναι εθνικιστές. Μπορεί να μπερδεύτηκαν με το σχέδιο Ανάν, άλλοι να ψήφισαν ναι και άλλοι να ψήφισαν όχι αλλά θέλουν να τα βρουν και να ζήσουν ειρηνικά με τους ανθρώπους της άλλης πλευράς.

Αυτό που χρειάζεται είναι το κίνημα επαναπροσέγγισης να ξανά πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων στα χέρια του. Όσοι θέλουμε να δούμε μια ειρηνική και δημοκρατική διευθέτηση του κυπριακού, όσοι θέλουμε να χτίσουμε ένα νησί γέφυρα φιλίας και αλληλεγγύης ανάμεσα στους απλούς ανθρώπους των δύο πλευρών και της γύρο περιοχής θα πρέπει να βάλουμε μπροστά τις διαδικασίες για την συγκρότηση μιας κοινής δικοινοτικής πλατφόρμας που στηριγμένη στην βάση αρχών να δηλώνει την θέληση των ανθρώπων στις δύο πλευρές να παλέψουμε μαζί να υπερασπιστούμε ο ένας τις δημοκρατικές ελευθερίες και δικαιώματα του άλλου. Μια τέτοια προσπάθεια μπορεί πραγματικά να βάλει τις βάσεις για ένα κοινό αγώνα για ένα καλύτερο και ειρηνικό μέλλον.

ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ: Δικοινοτικό μνημόσυνο στη μνήμη Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων αθώων θυμάτων

Έντονα συναισθήματα και βαθιά συγκίνηση προκάλεσε το δικοινοτικό μνημόσυνο που έγινε το Σάββατο 24 Ιουλίου στη μνήμη των αδικοσκοτωμένων, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, από τον πόλεμο του '74. Την εκδήλωση κάλεσαν η Νεολαία ΥΒΗ (Κίνημα Πατριωτικής Ενότητας), η Εργατική Δημοκρατία, ο Νεοκυπριακός Σύνδεσμος εκ μέρους της Δικοινοτικής Πρωτοβουλίας ενάντια στον Εθνικισμό και τον Πόλεμο και εκπροσωπήθηκαν και οι Οικολόγοι.

Πέρσι ο Ντενκτάς δεν επέτρεψε να γίνει η εκδήλωση στο βορρά καθώς μπλόκο της αστυνομίας έξω ακριβώς από το χωριό Μάραθα εμπόδισε τη διέλευση του λεωφορείου με τους 50 Ε/κ και Τ/κ. Δυστυχώς φέτος ήταν η κυβέρνηση του αριστερού Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, του Τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος που απαγόρευσε στους Ε/κ να περάσουν στο βορρά και να καταθέσουν μαζί με τους Τ/κ στεφάνι στο μαζικό τάφο των Τουρκοκυπρίων στη Μάραθα.

Σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απαγόρευση, τα μέλη της Δικοινοτικής Πρωτοβουλίας παρεμπόδισαν συμβολικά και για μισή ώρα τη διέλευση στη νεκρή ζώνη του Λήδρα Πάλας. Εκείνο που προκάλεσε φέτος ιδιαίτερη αίσθηση και βαθιά συγκίνηση ήταν η παρουσία και η συμμετοχή της Λεϊλά Κιράλπ της οποίας ο άντρας είναι ένας από τους 84Τουρκοκύπριους που δολοφόνησαν εν ψυχρώ στη Τόχνη και μετά έθαψαν σε μαζικό τάφο Ελληνοκύπριοι στις 14 Αυγούστου 1974. Κρατώντας ένα μπουκέτο λουλούδια η Λεϊλά, όταν ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους πώς ένιωθε, απάντησε πως "αν δεν μπορέσουμε να μοιραστούμε τον πόνο μας για τα αθώα θύματα δεν θα μπορέσουμε να φέρουμε την ειρήνη στην Κύπρο... Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι δεν θέλω να χαθεί ούτε ένας άλλος Τουρκοκύπριος ή άλλος Ελληνοκύπριος".

Μετά τη διαμαρτυρία Ε/κ και Τ/κ μέλη της Δικοινοτικής Πρωτοβουλίας πήγαν στο Κοιμητήριο Αγ. Κων/νου και Ελένης και κατέθεσαν λουλούδια στον τάφο της 15χρονης Βασιλείας Γεωργίου που σκοτώθηκε τον Ιούλιο του 1974. Ήταν συγκλονιστική η εικόνα την ώρα που η Λεϊλά με φανερή τη συγκίνηση στο πρόσωπό της τοποθετούσε τα λουλούδια πάνω στο μνήμα της Βασιλείας αποτίνοντας φόρο τιμής σε όλους τους αδικοσκοτωμένους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.

Για τους ακτιβιστές που συμμετείχαν στην εκδήλωση ήταν μια μοναδική εμπειρία: ξαφνικά δεν είχε σημασία ούτε ο αριθμός, ούτε η απαγόρευση των τ/κ αρχών αλλά ούτε και το γεγονός ότι απουσίαζαν τα μεγάλα κόμματα και οι οργανώσεις κι από τις δύο πλευρές. Κι αυτό γιατί η παρουσία και τα λόγια της Λεϊλά έπεισαν όλους πώς υπάρχει ελπίδα και άρα νόημα για να συνεχίσουμε τον αγώνα ενάντια σ' εκείνους και στην πολιτική τους που δημιούργησαν τους μαζικούς τάφους και στις δυο πλευρές.