Ευρωεκλογες 2004: Οι εργαζόμενοι μαύρισαν την ΕΕ του κεφαλαίου, του πολέμου και του ρατσισμού

Τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών σε όλες τις χώρες σχεδόν της ΕΕ μαζί με τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα δυσαρέσκειας, μίσους και οργής απέναντι σε αυτούς που κυβερνάνε τις χώρες της Eυρωπαϊκής Ένωσης. Η εφημερίδα Financial Times έγραψε πως "οι Γάλλοι ψηφοφόροι, όπως και οι Γερμανοί συνάδελφοί τους χρησιμοποίησαν τις εκλογές για να καταγράψουν τις ανησυχίες τους για τις επώδυνες μεταρρυθμίσεις στην κοινωνική ασφάλιση και την αγορά εργασίας".

Tα αποτελέσματα της 13ης Iούνη, δεν ήταν πανωλεθρία μόνο για τον Σρέντερ στη Γερμανία, τον Mπλέρ στη Βρετανία και για τη δεξιά κυβέρνηση των Σιράκ-Pαφαρέν στη Γαλλία. Ήταν χαστούκι και για τον δεξιό πρωθυπουργό της Iταλίας Σίλβιο Mπερλουσκόνι.

Στη Βρετανία ο συνδυασμός των αριστερών οργανώσεων και ακτιβιστών Respect που δημιουργήθηκε 3 μήνες προηγουμένως κατάφερε να πάρει 1.7% των ψήφων σε όλη την Αγγλία και την Ουαλία. Tο Respect που έχει τις ρίζες του στο αντιπολεμικό κίνημα της Bρετανίας έχει καταφέρει να κερδίσει σημαντική υποστήριξη στις εργατογειτονιές και τις πολυπολιτισμικές συνοικίες.

Στην Ελλαδα σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές της 7 Mάρτη το άθροισμα των ψήφων του KKE και του ΣYN έμεινε ουσιαστικά στάσιμο. Αντίθετα, για πρώτη φορά τα "εξωκοινοβουλευτικά" αριστερά ψηφοδέλτια, που κατάφεραν να συσπειρώσουν περίπου 132.000 ψηφοφόρους. Η "Aντικαπιταλιστική Συμμαχία" αύξησε τους ψήφους της σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές, φτάνοντας περίπου τις 12.000. Το αποτέλεσμα των εκλογών είναι ένα δείγμα της ανάγκης που νιώθει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των αγωνιστών της αριστεράς, που λένε ότι δεν πάει άλλο με τα αδιέξοδα της πολιτικής του ΣYN και του KKE.

Κύπρος

Τα αποτελέσματα των πρώτων ευρoεκλογών στην Κύπρο κατέγραψαν πρώτον, μια σημαντική υποχώρηση του ΑΚΕΛ που έχασε 7% και έπεσε από το 34% στο 27% συγκριτικά με τις βουλευτικές του 2001και την υποχώρηση του ΔΗΣΥ που έπεσε στο 28% χάνοντας 6% . Δεύτερον, μια πρωτοφανή αποχή των ψηφοφόρων που μαζί με τα λευκά έφτασε το 30%.

Μια ολόκληρη η φιλολογία αναπτύχθηκε στα κανάλια και στον τύπο σχετικά με τα αποτελέσματα, βασισμένη πάνω σε δύο μεγάλα ψέματα: το ότι δήθεν ο κόσμος του ΑΚΕΛ τιμώρησε την ηγεσία του κόμματος για την απόφαση του στο δημοψήφισμα, που προέρχεται κύρια από τους οπαδούς του ΝΑΙ και το άλλο για την 'αποπολιτικοποίηση' και 'απαξίωση' της πολιτικής από τη νεολαία.

Όμως αυτού του είδους οι βαθυστόχαστες αναλύσεις πολύ λίγη σχέση έχουν με την πραγματικότητα

Όσον αφορά το ΑΚΕΛ, σε απόλυτους αριθμούς πήρε 94 χιλιάδες ψήφους συγκριτικά με 140 χιλιάδες το 2001 δηλαδή έχασε γύρω στις 50 χιλιάδες ψήφους από τους ψηφοφόρους του.

Όμως οι οπαδοί του ΑΚΕΛ που ψήφισαν "ναι" στο δημοψήφισμα - γύρω στο 20% της δύναμης του ΑΚΕΛ - ανέρχονται γύρω στις 25 χιλιάδες περίπου ψηφοφόρους) (Βάσος Γεωργίου, "Φιλελεύθερος" 20/6/04). Με βάση αυτά τα στοιχεία το ΑΚΕΛ έχασε διπλάσιους ψηφοφόρους από εκείνους του ΝΑΙ, που σημαίνει 25.000 είτε τήρησαν αποχή είτε δεν ψήφισαν το κόμμα τους. Γι' αυτό και οι "αναλύσεις" ότι το ΑΚΕΛ υποχώρησε διότι δεν είπε "ναι" στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου, που προέρχονται ακόμα κι από στελέχη του ΑΚΕΛ, παραμένουν εντελώς αστήριχτες.

Παρ' όλο που ο ΔΗΣΥ 'πανηγύρισε' επειδή πήρε 28% ενώ οι προβλέψεις των δημοσκοπήσεων μετά την διάσπαση που είχε εξαιτίας του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα έδειχναν να έχει 25%, στην ουσία έχασε 6% και κατάφερε να ξεπεράσει το ΑΚΕΛ κατά 0,3% (!) κι αυτό λόγω της αποχής των Ακελικών.

Σε απόλυτους αριθμούς και πάλι ούτε ο ΔΗΣΥ που η ηγεσία του τάχθηκε υπέρ του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα έχει λόγο να πανηγυρίζει. Όπως και με το ΑΚΕΛ έτσι και ο Συναγερμός, από τις 135 χιλιάδες ψήφους που πήρε το 2001 στις βουλευτικές, μάζεψε μόνο 94 χιλιάδες, δηλαδή είχε μια απώλεια 40 χιλιάδων ψήφων.

Η "Συνεργασία για την Ευρώπη", η διάσπαση του ΔΗΣΥ με τον πρώην πρόεδρο του Μάτσης πήρε 11% και κατάφερε να βγάλει ευρωβουλευτή με 37 ψήφους μόνο από την ΕΔΕΚ.

Συνεπώς εάν οι ψηφοφόροι λειτουργούσαν κατά κύριο λόγο με βάση το δημοψήφισμα θα 'πρεπε ο Μάτσης του ΟΧΙ αντί 11% να έπαιρνε το ποσοστό του ΔΗΣΥ που τάχθηκε με το ΟΧΙ και ο ΔΗΣΥ να έμενε με το ποσοστό του Μάτση.

Όσον αφορά το ΔΗΚΟ του Τάσσου με το "ηχηρό" ΟΧΙ απλά διατήρησε τα ποσοστά των συνεργαζόμενων μικρών κομμάτων ενώ οι ακροδεξιοί των Νέων Οριζόντων (1,65%) και οι ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ (0,86%) που στήριξαν το ΟΧΙ καταποντίστηκαν. Την ίδια τύχη είχαν και τα κόμματα ή συνδυασμοί που υποστήριξαν το ΝΑΙ όπως το κόμμα του Βασιλείου που μαζί με τους "εκσυγχρονιστές" και διάφορους αριστερούς του ΝΑΙ, δεν κατάφεραν να πάρουν ούτε 2%. Η ΕΔΕΚ (10,8%) κατάφερε να αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά της απορροφώντας ένα ποσοστό από τους Ακελικούς που ήθελαν να εμποδίσουν το δεξιό ΔΗΣΥ και τους εθνικιστές του ΟΧΙ, του Μάτση να μπουν στην Ευρωβουλή.

Δυσαρέσκεια και θυμός

Οι ευρωεκλογές έγιναν μέσα σε ένα έντονο κλίμα πόλωσης που αφορούσε κυρίως τη στάση των κομμάτων στο δημοψήφισμα και τις συνέπειες που αυτό είχε στη συνοχή των κομμάτων. Το ίδιο το αποτέλεσμα αντανακλά σε μεγάλο βαθμό αυτή την πόλωση. Όμως, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν πώς κανένα στρατόπεδο, είτε του ΝΑΙ είτε του ΟΧΙ δεν κεφαλαιοποίησε στις Ευρωεκλογές τη στάση που πήρε στο δημοψήφισμα.

Βέβαια ένα ποσοστό ψηφοφόρων ψήφισε ανάμεσα σε αλλά κριτήρια και με βάση τη στάση των κομμάτων στο δημοψήφισμα. Πολύς κόσμος ήθελε να τιμωρήσει το ΑΚΕΛ αλλά όχι γιατί είπε ΟΧΙ στο δημοψήφισμα αλλά για τον τρόπο με τον οποίο είπε όχι. Ήταν ένα μεσοβέζικο ΟΧΙ, εθνικιστικό, με άξονα τα συμφέροντα της "ε/κ πλευράς" και όχι τα συμφέροντα των Ε/κ και Τ/κ εργαζομένων.

Πολλοί αριστεροί έμειναν ακάλυπτοι από τις ταχυδακτυλουργίες της ηγεσίας του ΑΚΕΛ, ότι δηλ λέμε ένα "ήπιο ΟΧΙ για να τσιμεντώσουμε το ΝΑΙ". Γι' αυτόν τον κόσμο ήτανε και είναι δύσκολο να ξεχάσει τις Βάσεις, τον ρόλο των Ιμπεριαλιστών, ΗΠΑ και Βρετανίας, στην Κύπρο αλλά και σε ολόκληρη την γύρω περιοχή, που ήταν οι κύριοι εμπνευστές αυτού του σχεδίου. Ήτανε δύσκολο να χωνέψει την εικόνα του Χριστόφια να μιλά στο τηλέφωνο με τον Κόλιν Πάουελ και να ζητά "βοήθεια" για να "βοηθήσει" το ΑΚΕΛ στο ΝΑΙ. Αυτός κι αν ήτανε σοβαρός λόγος γι' αυτόν τον κόσμο να τιμωρήσει το ΑΚΕΛ και όχι για το υποτιθέμενο ΟΧΙ. Έτσι και αλλιώς το ΑΚΕΛ δεν έχασε ψήφους προς τα κόμματα του ΝΑΙ.

Εκείνο που κατέγραψαν οι εκλογές και που ερμηνεύτηκε σαν 'αποπολιτικοποίηση' ή 'απαξίωση της πολιτικής' (Κατσουρίδης, Ε. Θεοχάρους) ήτανε η δυσαρέσκεια και η απογοήτευση του κόσμου για την ΕΕ και την εσωτερική διακυβέρνηση. Κι αυτό ισχύει περισσότερο για τη βάση του ΑΚΕΛ.

Για το ΑΚΕΛ η συγκυρία των εκλογών ήταν μια δυσάρεστη περίοδος. Ήταν μια περίοδος με έντονες κινητοποιήσεις ενάντια στην πολιτική που εφάρμοσε και που πρόκειται να εφαρμόσει η κυβέρνηση για "εναρμόνιση" και "προσαρμογή" με την Ε.Ε. Τις τρεις τελευταίες εβδομάδες πριν τις εκλογές το προεδρικό και η Βουλή πολιορκούνταν απο διαμαρτυρόμενους κτηνοτρόφους, φοιτητές της νοσηλευτικής, βοηθούς εκπαιδευτές του υπουργείου Παιδείας και άλλους κλάδους, ενώ οι απανωτές αυξήσεις, ιδιαίτερα στα καύσιμα έχουν προκαλέσει την οργή του κόσμου. Τα κάστανα από τη φωτιά κλήθηκαν να τα βγάλουν κατά βάση οι Υπουργοί που προέρχονται κυρίως από το χώρο του ΑΚΕΛ.

Την τελευταία βδομάδα πριν τις εκλογές ο Χριστόφιας και η ηγεσία του ΑΚΕΛ εκτόξευσαν 'αντικαπιταλιστικές' κορώνες ζητώντας την ψήφο του κόσμου στη βάση του να "ενισχυθεί το ΑΚΕΛ για να δώσει μαζί με την Ευρωπαϊκή Αριστερά τη μάχη στο Ευρωκοινοβούλιο ενάντια στον νεοφιλελευθερισμό και στις επιθέσεις στις εργατικές κατακτήσεις". Φαίνεται όμως ότι δεν έπεισαν τους ψηφοφόρους τέτοια καλέσματα της τελευταίας στιγμής.

Έτσι το ΑΚΕΛ πλήρωσε και το κόστος της κυβερνητικής πολιτικής και των αντιδράσεων που αυτή προκαλεί αφού είναι το μεγαλύτερο κόμμα της συγκυβέρνησης.

Aυτό που ανέδειξαν με έντονο τρόπο οι ευρωεκλογές είναι την ανάγκη για μια νέα Aριστερά. Μια αριστερά που να έχει στην ατζέντα της τη σύγκρουση με τον καπιταλισμό, τον εθνικισμό και το ρατσισμό και που να στηρίζεται σ' ένα κίνημα από τα κάτω. Αυτό τον προσανατολισμό έχει η Εργατική Δημοκρατία και καλούμε τον κάθε αγωνιστή που βλέπει την ανάγκη για μια νέα Αριστερά να έρθει να την χτίσουμε μαζί.

Φαίδωνας Βασιλειάδης

ΜΕΧΜΕΤ ΧΑΣΑΝ: το μόνο διεθνιστικό ψηφοδέλτιο

Τα αποτελέσματα των ευρoεκλογών κατέγραψαν ένα άλλο σημαντικό στοιχείο. Ο μοναδικός τουρκοκύπριος υποψήφιος Μεχμέτ Χασάν (Χασγκιουλέρ) από την Αμμόχωστο που υποστηρίχθηκε από την Πρωτοβουλία "Δράση για Ειρήνη" πήρε 0,20% ή 681 ψήφους.

Παρόλη τη σχεδόν ανύπαρκτη κάλυψη της υποψηφιότητας του Μεχμέτ Χασάν από τα ε/κ ΜΜΕ και παρά την επίθεση που δέχθηκε από την επίσημη Τ/κ Αριστερά αλλά κι από τη "Χαραυγή" - με άρθρο της την παραμονή των εκλογών, ενάντια στην υποψηφιότητα του Μεχμέτ και ενάντια στην Πρωτοβουλία που στήριξε την εκστρατεία του - ο Μεχμέτ κατάφερε να πάρει 681 ψήφους. Σε πολλά εκλογικά κέντρα πήρε περισσότερους ψήφους από τους Οικολόγους ή το κόμμα του Βασιλείου ή τους ακροδεξιούς των Νέων Οριζόντων, ενώ αρκετοί ψήφοι ήτανε διαχυμένοι ακόμα και σε μικρά εκλογικά κέντρα σε όλες τις επαρχίες έστω με μια ή δυο ψήφους για τον Μεχμέτ.

Η Πρωτοβουλία Δράση για Ειρήνη συγκροτήθηκε μόλις 3 βδομάδες πριν από τις εκλογές από την Εργατική Δημοκρατία και από ε/κ και τ/κ ακτιβιστές της επαναπροσέγγισης. Μέσα σ' αυτό το μικρό διάστημα, με περιορισμένα μέσα και πενιχρότητα πόρων - σε σχέση με τα κόμματα και άλλους υποψήφιους - κατάφερε να οργανώσει προεκλογικές συγκεντρώσεις σε όλες τις πόλεις, να τυπώσει 30,000 φυλλάδια και να τα διανέμει σε συναυλίες, στον κατακλυσμό στη Λάρνακα και κάθε απόγευμα στο προεκλογικό περίπτερο στην Πλατεία Ελευθερίας.

Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν και πολύ θετικό και αξιόλογο γιατί για όλους αντιπροσώπευε την ψήφο στην επαναπροσέγγιση, τη συμφιλίωση και την ειρήνη. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήτανε εντυπωσιακό εάν ανταποκρίνονταν στην πρόταση της ΕΔ οι διάφορες ε/κ οργανώσεις και ομάδες για στήριξη του Μεχμέτ. Προτίμησαν όμως να δώσουν τη μάχη με τους όρους του αποτελέσματος στο δημοψήφισμα και όχι με τους όρους της ελληνοτουρκικής φιλίας και του διεθνισμού.

Από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας ήτανε καθαρό πως οι ευρωεκλογές δεν ήτανε αυτοσκοπός αλλά η αφετηρία σε μια προσπάθεια που θα συμβάλει στο χτίσιμο του κινήματος επαναπροσέγγισης. Από αυτή τη σκοπιά η ευρωεκλογές ήταν μια καλή αρχή για την συνέχεια που έγινε με τη διοργάνωση της αντιπολεμικής διαμαρτυρίας GELME BUSH μαζί με τ/κ οργανώσεις νεολαίας το Σάββατο 26 Ιούνη αλλά και για άλλες δικοινοτικές εκδηλώσεις που ετοιμάζονται για την επόμενη περίοδο μέσα στο καλοκαίρι.