Περιεχόμενα


ΤΟΥΡΚΙΑ

ενα οργισμένο ηφαίστειο

Στην ιδρυτική συνάντηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ στην Φλωρεντία συμμετείχαν αντιπρόσωποι από ολόκληρη την Ευρώπη. Ανάμεσα τους και το Κοινωνικό Φόρουμ της Ισταμπούλ. Συναντήσαμε την Yildiz, μέλος του Soyialist Isci, αδελφής οργάνωσης της Εργατικής Δημοκρατίας, και ηγετικό στέλεχος του Κ.Φ. της Ισταμπούλ. Της ζητήσαμε να μας δώσει την άποψή της για το αντικαπιταλιστικό και αντιπολεμικό κίνημα που έχει αναπτυχθεί τόσο στην Ευρώπη, αλλά και στην Τουρκία και για τις πρόσφατες εκλογές. Την συνέντευξη πήρε ο Κυριάκος Κοιλιάρης

Ε.Δ.: Yildiz, ένα εκατομμύριο άνθρωποι διαδήλωσαν στην Φλωρεντία ενάντια στον πόλεμο και ενάντια στην Ευρώπη του κεφαλαίου, ποια η σημασία νομίζεις αυτής της διαδήλωσης;

Yildiz: Ήταν μια φοβερή διαδήλωση. Για πρώτη φορά στην ιστορία τόσος πολύς κόσμος, ένα ολόκληρο εκατομμύριο, διαδήλωσαν ενάντια σε ένα πόλεμο. Και οι διαδηλωτές δεν προέρχονταν μόνο από μια χώρα, αλλά από ολόκληρη την Ευρώπη και όχι μόνο. Προσωπικά νιώθω υπερήφανη που συμμετείχα σε αυτήν την διαδήλωση. Ήταν ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός για το κίνημα. Όπως τόνισαν όλοι οι ομιλητές του Φόρουμ, η 11η του Σεπτέμβρη στα μάτια αρκετών, ακόμα και μελών του κινήματος, έμοιαζε να ήταν η ταφόπλακα για το κίνημα. Οι συζητήσεις για το αν το κίνημα θα προχωρήσει ή θα οπισθοχωρήσει πήραν οριστικό τέλος με την διαδήλωση στην Φλωρεντία. Η Φλωρεντία έδειξε ότι το κίνημα όχι μόνο προχωράει, αλλά και ωριμάζει πολιτικά υιοθετώντας και την πάλη ενάντια στον πόλεμο και τον ιμπεριαλισμό.

Ε.Δ.: Πως χτίστηκε το Κοινωνικό Φόρουμ στην Τουρκία;

Yildiz: Ξεκινήσαμε πριν από οκτώ μήνες με μερικούς συντρόφους και κάποιο κόσμο που δεν ανήκε σε καμία οργάνωση. Και τώρα το φόρουμ όλο και μεγαλώνει. Μέχρι στιγμής στο φόρουμ συμμετέχουν 200 ανένταχτα άτομα και 20 οργανώσεις. Πριν να ξεκινήσουμε για να πάμε στην Φλωρεντία, κάναμε πολλές ανοικτές συζητήσεις με θέματα από τον νεοφιλελευθερισμό, τον πόλεμο, μέχρι τις εκλογές. Προσπαθήσαμε να φέρουμε κοντά οργανώσεις που ενδιαφέρονταν για αυτά τα θέματα για να κτίσουμε το Κοινωνικό Φόρουμ της Ισταμπούλ.

Ε.Δ.: Ποια είναι τα σχέδια του Φόρουμ της Ισταμπούλ;

Yildiz: Προγραμματίζουμε μια μεγάλη διαδήλωση την 1η του Δεκέμβρη. Μέχρι τώρα έχουν δηλώσει συμμετοχή 86 οργανώσεις, ανάμεσά τους οργανώσεις από την αριστερά, οικολογικές όπως την Green Peace, τέσσερα από τα συνδικάτα δήλωσαν συμμετοχή και μερικές μικρές ισλαμικές οργανώσεις. Πιστεύουμε ότι θα έχουμε μια μεγάλη διαδήλωση, δείχνοντας έτσι ότι το Κοινωνικό Φόρουμ έχει επιρροή στην Τουρκία.

Ε.Δ.: Πόσο δυνατό είναι το αντιπολεμικό κίνημα στην Τουρκία;

Yildiz: Οι περισσότεροι άνθρωποι στην Τουρκία έδειξαν έμπρακτα ότι δεν θέλουν τον πόλεμο. Στις εκλογές τα δυο κόμματα που ήταν υπέρ να μπει η Τουρκία στον πόλεμο παρά το πλευρό των ΗΠΑ, για να πάρουν έδαφος από το Ιράκ, καταποντίστηκαν. Το φασιστικό κόμμα MHP και το ακροδεξιό κόμμα, το DHP πήραν αντίστοιχα 8% και 9%. Ενάντια στην επιλογή του πολέμου ψήφισαν το 80%.

Ε.Δ.: Πόσο εύκολο είναι να χτιστεί μια συμμαχία ενάντια στον πόλεμο και την παγκοσμιοποίηση στην Τουρκία;

Yildiz: Υπάρχουν πράγματι προβλήματα όταν προσπαθείς να φέρεις μαζί οργανώσεις από διαφορετικά πολιτικά φάσματα. Για παράδειγμα όταν οι ΗΠΑ επιτέθηκαν στο Αφγανιστάν, κάναμε πολλές διαδηλώσεις, και σε αυτές τις διαδηλώσεις οι οργανώσεις της αριστεράς προσπάθησαν να διαχωριστούν από τις ισλαμικές. Αυτήν την φορά προσπαθούμε να φέρουμε κοντά αυτές τις οργανώσεις για να σταματήσουμε την κυβέρνησή μας από το να μπει στον πόλεμο. Και αν θέλουμε να πετύχουμε αυτό πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι πάνω σε θέματα όπως είναι ο ιμπεριαλισμός και τα πραγματικά αίτια αυτού του πολέμου. Είμαστε ξεκάθαροι πως για να μπορέσουμε να εμποδίσουμε την συμμετοχή της κυβέρνησής μας στον πόλεμο χρειαζόμαστε την μέγιστη ενότητα, χρειαζόμαστε μια Φλωρεντία στην Τουρκία.

Ε.Δ.: Ο αναμφισβήτητος νικητής των εκλογών στις 3/11 στην Τουρκία ήταν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKAP) του Ρετσέπ Ερντογάν. Πως ερμηνεύεις τα αποτελέσματα των εκλογών;

Yildiz: Η "κοινωνική έκρηξη" για την οποία τόσο πολύ ανησυχούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και ο Σύνδεσμος Εργοδοτών της Τουρκίας έκανε απειλητικά την εμφάνισή της με τα αποτελέσματα των εκλογών. Το έδαφος κάτω από τα πόδια των παραδοσιακών κομμάτων εξουσίας κατέρρευσε. Τα τρία κόμματα του συνασπισμού που κυβερνούσε την Τουρκία τα τελευταία τριάμισι χρόνια, ανάμεσά τους και το "Κόμμα Δημοκρατικής Αριστεράς" του πρωθυπουργού Ετζεβίτ, αποδεκατίστηκαν. Οι φασίστες, που πήρανε στις προηγούμενες εκλογές ένα απειλητικό 18% έπεσαν στα 8%.

Το AKAP που με το 35% των ψήφων, αναδείχτηκε σε πρώτο κόμμα, είναι ένα ισλαμικό κόμμα που μετά την "επανίδρυσή" του εμφανίζεται σαν ένα κεντροδεξιό, νεοφιλελεύθερο κόμμα - σαν μια μουσουλμανική εκδοχή της ευρωπαϊκής χριστιανοδημοκρατίας. Το AKAP, όμως, δεν χρωστάει την επιτυχία του ούτε στις ισλαμικές του ρίζες, ούτε στην αποδοχή των προγραμμάτων του ΔΝΤ. Αντίθετα, ο περισσότερος κόσμος το ψήφισε με την ελπίδα ότι θα αποτελέσει μια εναλλακτική λύση στην δουλική υποταγή της προηγούμενης κυβέρνησης στις επιταγές του ΔΝΤ. Και παρόλο που η ηγεσία του έκανε ότι μπορούσε για να μην τρομάξει και δυσαρεστήσει το μεγάλο κεφάλαιο, στα μάτια του κόσμου φαντάζει σαν ένα κόμμα που αντιτίθεται στο ΔΝΤ. Η γλώσσα και προπαγάνδα της βάσης του κόμματος ήταν πολύ πιο ριζοσπαστική από τις επίσημες θέσεις. Αυτή η αντίφαση θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στο κόμμα όταν αρχίσει να γίνεται φανερό ότι δεν έχει πρόθεση να αντιταχθεί στην πολιτική του ΔΝΤ.

Ο λόγος για τον οποίο τόσα πολλά κόμματα έμειναν έξω από την βουλή είναι το εθνικό όριο του 10% του τούρκικου εκλογικού νόμου που μπήκε για δυο λόγους: για να εξασφαλίσει πιο σταθερές κυβερνήσεις, από τη μια, και για να αποκλείσει την είσοδο στη Βουλή των κουρδικών κομμάτων. Το DEHAP - το ψηφοδέλτιο συνεργασίας που έχει σαν βάση του το κουρδικό κόμμα HADEP έμεινε έξω παρόλο που πήρε 6,2%. Με άλλα λόγια από τα 41 εκατομμύρια των ψηφοφόρων μόνο τα 17 "εκπροσωπούνται" με κάποιον βουλευτή στο νέο κοινοβούλιο.

Ο ένας σχεδόν στους δυο ψηφοφόρους χρησιμοποίησε τις εκλογές για να "μαυρίσει" το ΔΝΤ. Τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού - της κυβέρνησης που εφάρμοσε την πολιτική του ΔΝΤ, που έστειλε στην ανεργία, την φτώχεια και την απελπισία στα ύψη, κατάφεραν όλα μαζί να πάρουν μόνο 16%.

Ο λόγος που η άρχουσα τάξη της Τουρκίας κατέφυγε σε πρόωρες εκλογές ήταν αφενός για να μπορέσει να εφαρμόσει το πρόγραμμα "οικονομικής διάσωσης" του ΔΝΤ και για να μπορέσει απρόσκοπτα να συμμετάσχει στον πόλεμο που ετοιμάζει ο Μπους στο Ιράκ. Οι καπιταλιστές έλπιζαν πως οι κάλπες θα έβγαζαν μια ισχυρή κυβέρνηση, ικανή να περάσει με τα πιο αδίστακτα μέτρα αυτές τις βασικές της επιλογές. Τα αποτελέσματα διέψευσαν τώρα όλες τους τις ελπίδες.

Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει σήμερα τι θα γίνει το επόμενο διάστημα στην Τουρκία. Το βέβαιο είναι ότι η περίοδος της πολιτικής αστάθειας δεν φαίνεται να κλείνει ενώ η οργή από τα κάτω θα συνεχίσει να φουντώνει.

Ε.Δ.: Τι πιστεύεις οτι θα γίνει, θα μπει η Τουρκία στον πόλεμο με το Ισλαμικό κόμμα τώρα στην εξουσία;

Yildiz: Ο κόσμος στην Τουρκία είναι σχεδόν 100% ενάντια στον πόλεμο του Μπους στο Ιράκ. Το AKAP δεν έχει πει λέξη για τον πόλεμο. Όλοι όμως, στην Τουρκία πιστεύουν ότι η νέα κυβέρνηση θα αρνηθεί να πάρει μέρος στον πόλεμο. Οι ηγέτες του Ισλαμικού κόμματος δήλωσαν πριν από τις εκλογές ότι δεν θα πήγαιναν ενάντια στην θέληση των ΗΠΑ και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Όμως ο κόσμος που τους ψήφισε είναι εναντίον του πολέμου και του ΔΝΤ.

Υπάρχει μεγάλη οικονομική κρίση στην Τουρκία. Δέκα εκατομμύρια είναι άνεργοι. Είκοσι εκατομμύρια ζουν κάτω από το όριο φτώχειας, και πάρα πολύς κόσμος δεν έχει την δυνατότητα να αγοράσει ψωμί!

Η πλειοψηφία του κόσμου ψήφισε αυτό το κόμμα προσβλέποντας στην αλλαγή. Πιστεύω ότι αυτός ο κόσμος θα βάλει πίεση πάνω στην κυβέρνηση να μην πάει στον πόλεμο. Βέβαια το αν θα συμμετάσχει στον πόλεμο θα έχει να κάνει και με τις υποσχέσεις των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα το κάνει ακόμα πιο δύσκολο για την Τουρκία να πει όχι στον Μπους. Όμως πιστεύω ότι η πίεση από τα κάτω θα είναι πολύ μεγάλη και εκεί είναι η ελπίδα για να σταματήσουμε τον πόλεμο και τα σχέδια του ΔΝΤ.


Περιεχόμενα