Η εταιρεία χημικών Dow Chemicals είναι από τις ευνοούμενες πολυεθνικές εταιρείες του Μπους που τον περασμένο Ιούνιο της απένειμε το Εθνικό βραβείο Τεχνολογίας. Η Dow Chemicals κατέχει την διαβόητη εταιρεία Union Carbide η οποία ευθύνεται για το μεγαλύτερο στον κόσμο μέχρι σήμερα θανατηφόρο εργατικό ατύχημα που συνέβηκε στην πόλη Μποπάλ της Ινδίας τον Δεκέμβρη του 1984.
Εξαιτίας της έκρηξης στο εργοστάσιο παραγωγής ζιζανιοκτόνου της Union Carbide, ένα τεράστιο τοξικό νέφος κάλυψε τους 500.000 κατοίκους της πόλης. Πάνω από 8.000 άνθρωποι βρήκαν ακαριαία έναν οικτρό θάνατο εισπνέοντας το τοξικό αέριο που διέφυγε στην ατμόσφαιρα.
Το ατύχημα συνέβηκε σαν συνέπεια της πολιτικής της εταιρείας να κάνει περικοπές στα έξοδα συντήρησης της μονάδας και στην εκπαίδευση των εργατών σε θέματα ασφάλειας. Η ποσότητα του αποθηκευμένου αερίου ήτανε 130 φορές περισσότερη από το επιτρεπόμενο όριο στην Ευρώπη! Επιπλέον, το σύστημα ψύξης, αναγκαίο για τη διατήρηση της σταθερότητας του αερίου, είχε απενεργοποιηθεί 5 μήνες προηγουμένως για εξοικονόμηση ηλεκτρικού ρεύματος!
Πέρασαν δεκαοκτώ χρόνια από τότε και ακόμα πεθαίνουν 30 άνθρωποι κάθε μήνα από την επίδραση του αερίου. Το σύνολο των θυμάτων έφτασε μέχρι σήμερα τους 20.000 ενώ γύρω στους 150.000 είναι εκείνοι που υποφέρουν από εγκεφαλικές βλάβες και καρκίνους είτε γεννήθηκαν με διανοητική καθυστέρηση.
Το 1989 η εταιρεία κατέληξε σε "διευθέτηση" με την Ινδική κυβέρνηση για την παραχώρηση αποζημίωσης 500 δολαρίων στον καθένα από τους επιζήσαντες. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της εταιρείας "500 δολάρια είναι υπεραρκετά για έναν Ινδό"!
Μέχρι σήμερα κανένα στέλεχος της εταιρείας δεν έχει διωχτεί ποινικά ενώ το ένταλμα σύλληψης που εξέδωσε δικαστήριο στην Ινδία για τον Άντερσεν, έναν από τους διευθυντές της Union Carbide, απλά αγνοήθηκε. Το "ΚΕΒΕ" των ΗΠΑ ζήτησε φέτος από το δικαστήριο στην Μομπάλ να μετατρέψει την κατηγορία εναντίον του Άντερσεν από "ανθρωποκτονία εκ προθέσεως" σε "αμέλεια" έτσι που να αποφευχθεί η έκδοσή του στην Ινδία.
Στη Σύνοδο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Γιοχάνεσμπουργκ το ισχυρό "λόμπι" των εταιρειών των χημικών βιομηχανιών κινητοποιήθηκε ενεργά για να εμποδίσει την υιοθέτηση νέων κανονισμών ασφάλειας και υγείας στην εργασία.
Ο Σεπτέμβρης ήτανε "μαύρος" για τα χρηματιστήρια σε όλο τον κόσμο καθώς ο καπιταλισμός, παγκόσμια βρίσκεται στην χειρότερη ύφεση εδώ και 70 χρόνια.
Mέσα στον τελευταίο ενάμιση χρόνο ο δείκτης S&P, που παρακολουθεί τις τιμές των μετοχών των 500 μεγαλύτερων επιχειρήσεων των HΠA, έχει χάσει το 45% της αξίας του. Πάνω από 7 τρισεκατομμύρια δολάρια - ένα αμύθητο ποσό που αντιστοιχεί στην παραγωγή 8 μηνών της αμερικανικής οικονομίας - έχει χαθεί μέσα σε αυτό το διάστημα.
Έτσι φέτος οι 400 πλουσιότεροι Αμερικανοί (354 άνδρες και οι 46 γυναίκες) που περιλαμβάνονται στην λίστα που δημιοσιεύει ετήσια το περιοδικό Fortune έχουν περιουσία που πλησιάζει τα $900 δις, $74 ολόκληρα δισεκατομμύρια πιο λίγα από ότι πέρσι, αφού η περιουσία σχεδόν όλων των "πλουσίων" είναι σε μετοχές.
Στην κορυφή της λίστας βρίσκεται για μια ακόμη χρονιά ο ιδρυτής και πρόεδρος της Microsoft, Bill Gates. Παρά τη μεγάλη πτώση της μετοχής της Microsoft ο Gates εξακολουθεί να έχει τον τίτλο του πλουσιότερου Αμερικάνου με περιουσία που φθάνει τα $43 δις δηλαδή 4 φορές το ΑΕΠ της Κύπρου ($11δις). Η περιουσία του Gates είναι 20% χαμηλότερη από πέρσι... αυτά κι αν είναι βάσανα!
Πληροφοριακά δεύτερος πλουσιότερος Αμερικανός πολίτης είναι ο βετεράνος επενδυτής Warren Buffet με περιουσία $7 δις μικρότερη από τον Gates. Στην τρίτη θέση της λίστας βρίσκεται ο συνιδρυτής της Microsoft Paul Allen με $21 δις και στην τέταρτη οι κληρονόμοι του ιδρυτή της αλυσίδας πολυκαταστημάτων Wal Mart, Sam Walton, με περιουσία $19 δις μόνο.
Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς επέβαλε στον Ανδρέα Αλωνεύτη, πρώην πρόεδρο της εταιρείας Marketrends "διοκητικό πρόστιμο" £25.000 επειδή όταν εισήχθηκε η εταιρεία στο ΧΑΚ (Μάης 2001) καλούσε από τα κανάλια όσους αγόρασαν μετοχές με ιδιωτική τοποθέτηση να μην πουλήσουν μετοχές διαβεβαιώνοντας πως "οι μεγαλομέτοχοι... δεν θα πωλήσουν ούτε μισή μετοχή τους".
Όμως δυό μέρες πριν ο Αλωνεύτης, σαν πρόεδρος της εταιρείας, υπογραψε συμφωνία για πωληση 870.000 μετοχών. Επιπλέον, μαζί με άλλο μεγαλομέτοχο της εταιρείας "ξεφόρτωναν", άμεσα ή έμμεσα, μετοχές της εταιρείας! Ψίχουλα βέβαια οι £25 χιλιάδες πρόστιμο μπροστά σ' αυτα που πρέπει να τσέπωσε ο κύριος Αλωνεύτης όταν αλώνιζε στην Marketrends!
Συμφωνα με τα στοιχεια απο τις ετησιες εκθεσεις των εισηγμενων εταιρειων στο ΧΑΚ για το 2001, οι μισθοί που πήραν οι εκτελεστικοί συμβουλοι 109 εταιρειών απο τις 150 ξεπερνούν τα 14,4 εκατομμύρια λιρες. Αν λάβουμε υπόψη μάλιστα ότι αρκετοί, εκτός από τις επιχειρήσεις τους, τα "μπόνους" και τις μετοχές τους σε διάφορες εταιρείες, είναι ταυτόχρονα μέλη συμβουλίων άλλων εταιρειών και οργανισμών, φαντάζεται κανένας που φτάνει ίσως το "χαρτζιλίκι" τους μόνο με το να παρευρίσκονται σε μερικές συνεδριάσεις το χρόνο των ΔΣ των εταιρειών στα οποία είναι μέλη. Με βάση το ότι οι περισσοτερες εταιρειες εχουν συμβουλια 6-10 ατομων να μερικά δείγματα "αντιμισθίας" για τους πραγματικούς προνομοιούχους:
Η Louis Cruise Lines κατέβαλε £58.000 λίρες για τους 6 συμβουλους της. Πήρε δηλαδη ο καθενας το... πενιχρο ποσό των £9.666 λιρών.
Η Τραπεζα Κυπρου που εχει τον μεγαλύτερο αριθμο συμβουλων (18 ατομα) κατεβαλε 742.000 λιρες, δηλαδη £41,000 λίρες ο καθενας.
Η Ελληνικη Τραπεζα £402,000 σε 9 συμβουλους, £44,660 ο καθενας
Η Λαϊκη £539,000 σε 11 συμβουλους, £49,000 ο καθενας
Η Libra Holidays Group κατεβαλε στους [11] συμβουλους της 1,5 εκατομύριο λιρες πήρε δηλαδη ο καθενας ένα δωράκι £136,363 λιρών.
Κι ολοι αυτοι οι μισθοι υποτιθεται μετα τα ζημιογονα αποτελεσματα που ανακοινωσαν για το 2001 πολλες εταιρειες.
Είναι γνωστό πως από τη φούσκα του χρηματιστηρίου εκείνοι που τα τσέπωσαν ήταν τα μεγάλα πορτοφόλια και οι "μεγαλοεπενδυτές". Η Ερευνητικη Επιτροπη της βουλης ανέλαβε να μελετήσει τις μεγαλύτερες χρηματιστηριακές πράξεις που έγιναν την περιοδο 1999-2000.
Στον καταλογο των 100 μεγαλυτερων χρηματιστηριακων πραξεων συγκαταλέγονται οι ρευστοποιήσεις που πραγματοποιησαν η "Ιερά" Αρχιεπισκοπη και η "Ιερά" Μονή Κύκκου. Στην περιοδο αυτη οι δύο "ιεροί" οργανισμοί μοσχοπούλησαν συνολικά τρια εκατομμύριο μετοχες της Τράπεζας Κύπρου - η πρώτη ένα και η δεύτερη δύο εκατομμύρια μετοχές - όταν η τιμή της μετοχής ήταν £10 λίρες. Η Αρχιεπισκοπη εξασφάλισε £10,5 εκατομμύρια λιρες και η Μονή Κύκκου £21,6 εκατομμύρια λιρες. Επι πλεον το χαρτοφυλάκιο που διατηρεί το Κεντρικό Εκκλησιαστικο Ταμείο (ΚΕΤ) η αξία του περσι ήταν £5 εκατομμυρια λιρες ενω τα έσοδα απο τα μερίσματα των μετοχών έφταναν τις £600,000 λιρες. Να τι σημαίνει σύγχρονο "μάνατζμεντ".
Εκατοντάδες χιλιάδες είναι οι εργαζόμενοι που είδαν τις αποταμιεύσεις τους και τα ταμεία προνοίας τους να τα ρουφάει η "μαύρη τρύπα" του ΧΑΚ. Μετά τις 29/11/99 που ο δεικτης του ΧΑΚ βρισκοταν στο ψηλοτερο σημειο του το Ταμείο Προνοίας των υπαλλήλων της Τράπεζας Κύπρου εχασε το 79,6% της αξιας των μετοχων που αγορασε. Σε ποσά αυτό σημαίνει πως το Ταμείο έχασε £10,3 εκατομμυρια απο τα £13 εκατ λιρες που είχε!
Σε ποσοστό το Ταμείο Προνοίας των υπαλλήλων της Λαϊκής είναι ακόμα χειρότερο, απώλεσε 86,4% της αρχικης αξιας των μετοχων που αγορασε. Χαμένο είναι και το Ταμειο Υγειας του προσωπικου της Λαϊκης που απωλεσε 86 % των επενδυσεων του.
Και να σκεφτεί κανείς πως αυτές οι απώλειες είναι ο απολογισμός μόνο από τα Ταμεία Προνοίας των εργαζομένων δύο τραπεζών.
Επιμέλεια Φαίδωνας Βασιλειάδης