Πρόστιμο 20 εκατομμυρίων επέβαλε η επιτροπή ανταγωνισμού στην ΑΤΗΚ, για υπερκέρδη που προήλθαν από την υπερτιμολόγηση των υπηρεσιών της. Στο δικαιολογητικό της απόφασης η επιτροπή υποστηρίζει ότι η ενέργεια αυτή είναι αποτέλεσμα του μονοπωλιακού καθεστώτος της ΑΤΗΚ, κάτι που της επιτρέπει να εκμεταλλεύεται την δεσπόζουσα θέση της στην αγορά και να καθορίζει αυθαίρετα της τιμές. Ενώ ο ανταγωνισμός λέγει, η λειτουργία και άλλων εταιριών στις τηλεπικοινωνίες, θα ρίξει τις τιμές προς όφελος των πελατών.
Η επιτροπή ανταγωνισμού μας δουλεύει. Η απόφαση της καθόλου δεν έχει να κάνει με την "προστασία των καταναλωτών", όπως υποστηρίζει αλλά αντίθετα είναι μια προσπάθεια δυσφήμησης της ΑΤΗΚ για να δημιουργήσει ευνοϊκές προοπτικές για την νέα εταιρία κινητής τηλεφωνίας που ξεκινά την λειτουργία αρχές του νέου χρόνου.
Η σημερινές τιμές της ΑΤΗΚ και βέβαια είναι ψηλές. Μια κρατική εταιρία με τόσα εκατομμύρια πλεόνασμα, ασφαλώς και μπορεί να έχει πολύ πιο χαμηλά τέλη από ότι τα σημερινά. Άλλωστε αυτός είναι και ο λόγος της δημιουργίας της. Να χρησιμοποιεί τα κέρδη της προς όφελος των πελατών της. Αυτό που εμπόδισε όμως την ΑΤΗΚ να ρίξει τις τιμές πιο κάτω δεν ήταν η μονοπωλιακή της θέση, όπως υποστηρίζει η επιτροπή αλλά η ίδια η κυβέρνηση.
Το συμβούλιο της ΑΤΗΚ δεν έχει την εξουσιοδότηση από μόνο του να αποφασίζει πια θα είναι η τιμολογιακή πολιτική της εταιρίας ή ποιά συλλογική σύμβαση θα κλείσει με τους εργαζόμενου ή ποίες επενδύσεις θα κάνει. Για όλα αυτά πρέπει να έχει την έγκριση της κυβέρνησης και της Βουλής. Οι σημερινές τιμές καθορίστηκαν βάση της περίφημης πολιτικής για αναϊσορρόπιση των τελών της εταιρίας. Ηταν μια πολιτική που έκφραζε τις θέσεις τις κυβέρνησης και του υπουργού συγκοινωνιών που υποστήριζαν ότι οι ΑΤΗΚ έπρεπε να προσαρμόσει τις τιμές σύμφωνα με το νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον. Οι ανάγκες του επερχόμενου ανταγωνισμού καθόρισαν τις τιμές της ΑΤΗΚ και όχι η μονοπωλιακή της θέσης. Με απλά λόγια οι τιμές της "μονοπωλιακής" ΑΤΗΚ ήταν χαμηλές και η Κυβέρνηση και ο Υπουργός Συγκοινωνιών της επέβαλλαν να τις αυξήσει ώστε να είναι δελεαστικές για τις ιδιωτικές εταιρίες που σκοπεύουν να δραστηριοποιηθούν στο χώρο των τηλεπικοινωνιών.
Είναι υποκρισία από τον υπουργό να εμφανίζετε σήμερα σαν "αγαθός και φιλάνθρωπος" που επέβαλε στην ΑΤΗΚ να δώσει 30 εκατομμύρια από τα πλεονάσματα της για κοινωνικές παροχές τι στιγμή που ο ίδιος και η πολιτική που αντιπροσωπεύει ευθύνονται για τις αυξήσεις. Το παράδειγμα της ΑΤΗΚ δείχνει με το πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η φιλολογία περί του ανταγωνισμού που θα φέρει μείωση των τιμών είναι κουροφέξαλα. Πίσω από τα ιδεολογήματα της κυβέρνησης και του υπουργού κρύβονται τα αρπαχτικά τις αγοράς πού θέλουν να βάλουν χέρι στην ΑΤΗΚ.
Ένας παράγοντάς που συνέβαλε στην αύξηση των κερδών της ΑΤΗΚ, στο οποίο κανένας δεν θέλει να αναφέρεται, είναι και οι "θυσίες" των εργαζομένων, τα χοντρά κτυπήματα που κατάφερε την τελευταία δεκαετία να περάσει η εταιρία πάνω στα δικαιώματα των εργαζομένων. Ο αριθμός των υπαλλήλων παραμένει ο ίδιος όπως και πριν 10 χρόνια παρά την τεράστια αύξηση στο όγκο εργασιών της εταιρίας. Τα τελευταία 12 χρόνια οι αυξήσεις που πήραν οι εργαζόμενοι μέσα από τις συλλογικές συμβάσεις, που από διετής έγιναν τριετής, ήταν ψίχουλα. Η τωρινή σύμβαση έληξε πριν δύο χρόνια και ακόμα να ανανεωθεί.
Με την εφαρμογή της πενθήμερης η εταιρία πέτυχε να μειώσει την άδεια ανάπαυσης για τούς νέους υπαλλήλους, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων να δουλεύουν περισσότερο σήμερα από ότι πιο πριν. Κατάφερε να περάσει την μείωση των μισθών πρόσληψης και να καταργήσει αρκετές από τις θέσεις προαγωγών. Με το σύστημα εφημερίας κατάργησε τις βαρδιές και τα επιδόματα που πλήρωνε στους υπαλλήλους. Σήμερα εργοδοτεί έκτατο προσωπικό με πολύ χαμηλότερους μισθούς και ωφελήματα. Όλα αυτά και πολλά άλλα πιο μικρά εκτίναξαν τα κέρδη της εταιρίας.
Αυτά τα χτυπήματα πέρασαν δυστυχώς με την ανοχή των συντεχνιών στην ΑΤΗΚ που έχαψαν το παραμύθι για την ανάγκη προσαρμογής στα νέα δεδομένα του ανταγωνισμού.
Σήμερα φαίνεται ξεκάθαρα ότι ο "ανταγωνισμός" τους μόνους που ωφελεί είναι τα αρπαχτικά τις αγοράς. Οι απλοί εργαζόμενοι είναι που πληρώνουν την νύφη. Είναι για αυτό που χρειάζεται σήμερα να οργανώσουμε την αντίσταση μας απέναντι στην αγορά, τις ιδέες τις και στους υποστηρικτές της.
Πέτρος Μιχαήλ
Σε μποϋκοτάζ, αποχή από τις αγορές, κάλεσε την Tρίτη 3 Σεπτέμβρη το Iνστιτούτο Kαταναλωτών στην Ελλάδα, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την ακρίβεια και τις ανατιμήσεις. Κάλεσε ακόμα τους "καταναλωτές" να σβήσουν τα φώτα και να μην πάρουν τηλέφωνο για μερικά λεπτά το πρωί και το βράδι σαν μια συμβολική διαμαρτυρία για τις αυξήσεις στα τιμολόγια των δημόσιων επιχειρήσεων.
Aυτές οι πρωτοβουλίες είχαν μεγάλη προβολή και απο τα κανάλια εδώ. Την επόμενη μέρα μάλιστα διαβάσαμε στις εφημερίδες ότι ο σύνδεσμος καταναλωτών και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις προσανατολίζονται και εδώ σε παρόμοιες εκδηλώσεις.
H ακρίβεια είναι ένα πραγματικό πρόβλημα για τους εργαζόμενους. O πληθωρισμός είναι επίσημα γύρο στο 3,5% αλλά στα περισσότερα προϊόντα οι αυξήσεις των τιμών είναι πολύ μεγαλύτερες. Oι μισθοί των εργαζόμενων όλο και πιο δύσκολα φτάνουν να καλύψουν τις ανάγκες τους. Tο ζήτημα είναι να δούμε ποιος φταίει και ποια είναι η απάντηση.
Μήπως φταίμε εμείς που δεν προσέχουμε όταν ψωνίζουμε ή που δεν ψάχνουμε το "άλλο μαγαζί που πουλά φτηνότερα" όπως μας πρότινε ο Ρολάνδης. Για την ακρίβεια φταίνε δυο πράγματα: η βουλιμία των αρπακτικών της αγοράς, και η πολιτική της λιτότητας που έχει καθηλώσει τους μισθούς και τα εργατικά ωφελήματα.
Η απάντηση στην ακρίβεια είναι οι νόμοι της αγοράς που θα ρυθμίσουν απο μόνοι τους τις τιμές μας λένε οι εμπόροι μαζί με τον Ρολάνδη. Αφήστε την αγορά να λειτουργήσει μας λένε και μη ζητάτε να γίνουμε "σαν την Σοβιετική Ενωση".
Η ΑΤΗΚ μάλιστα βρέθηκε στο στόχαστρο της επιτροπής ανταγωνισμού, των εμπόρων και των ΜΜΕ για τις ανατιμήσεις που επιβάλλει "μονοπωλιακά" στα τιμολόγιά της. Στην ουσία όμως η ΑΤΗΚ λειτουργεί όχι σαν κρατικό μονοπώλειο αλλα με τους όρους της αγοράς. Τις αυξήσεις τις έβαλε όπως ομολόγησε ο ίδιος ο πρόεδρος του Δ.Σ. της, για να προσαρμοστεί με τους όρους της αγοράς και μέσα στα πλαίσια της πολιτικής της κυβέρνησης για φιλελευθερωποιήσεις.
Με το ίδιο τρόπο επιβάλλουν αυξήσεις και οι μεγάλες εταιρείες που περίπου ελέγχουν το σύνολο της αγοράς είτε μόνες τους είτε με άλλους. Οι αυξήσεις στα γαλακτομομικά ήλθαν σαν αποτέλεσμα των πιέσεων των μεγάλων εταιρειών. Και βεβαίως δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να πεί στον ΟΠΕΚ πόσο θα πουλά το πετρέλαιο ή στις πολυεθνικές όπως η Nokia, η Sony, η GE ή η Nike σε τι τιμές θα πουλούν τα προϊόντα τους.
Aπέναντι σε αυτούς τους μηχανισμούς, το μποϋκοτάζ της αγοράς δεν είναι παρά μια αδύναμη συμβολική κινήση που δρά αποπροσανατολιστικά. Kανείς εργαζόμενος δεν μπορεί να αντέξει χωρίς να ψωνίσει τρόφιμα, ρούχα, χωρίς να χρησιμοποιήσει νερό ή ηλεκτρικό. Tο περιθώριο για την παθητική αντίσταση του "καταναλωτή" είναι ασφυκτικά περιορισμένο σε ένα σύστημα που σχεδόν τα πάντα παράγονται, διακινούνται και πωλούνται από μεγάλες επιχειρήσεις.
H δύναμη των εργαζόμενων δεν είναι στην "σωστή καταναλωτική συνείδηση" αλλά στην συλλογική τους δράση κόντρα στις επιθέσεις του συστήματος του κέρδους. Στη δυνατότητα που έχουν δηλαδή να παραλύσουν όλη την μηχανή της οικονομίας με τις απεργίες τους.
Aυτή τη δύναμη πρέπει να αντιπαρατάξουμε στο κύμα της ακρίβειας. Πρώτα απ' όλα διεκδικώντας αυξήσεις στους μισθούς και απαιτώντας δωρεάν υγεία και παιδεία, κοινωνικές παροχές και φτηνές υπηρεσίες.